Leuke dingen doen – of rust, structuur, je lichaam stabiel, maar wel iets missen in je leven?

Je herkent het vast. Je wilt iets leuks gaan doen. Maar je weet dat je je daardoor lichamelijk slechter zult gaan voelen. Misschien kost het je teveel energie, waardoor je erna eigenlijk te moe bent. Misschien nog dagenlang. Of je weet dat je ziekte erdoor kan gaan opspelen. Waarvoor kies je dan: veilig rustig thuis blijven, of doen waar je zin in hebt en je waarschijnlijk slechter gaan voelen?

Uitgangspunt: rust, structuur, gezond eten, genoeg bewegen

Als je chronisch of ernstig ziek bent, heb je in mijn ervaring extra behoefte aan rust en structuur in je leven. Stress werkt door in je gezondheid, en dat voel je. Ook minder gezond eten of te weinig bewegen, ga je merken. In mijn leven koester ik daarom de basisregel om zorg te dragen voor al deze dingen.

Ik ga zelf in principe eerst voor rust en regelmaat. Stressvolle dingen ga ik beperkt aan. Ik eet gezond en ik sport, wandel, doe yoga. Deze dingen kan ik allemaal relatief gemakkelijk voor elkaar krijgen, dus doe ik ze ook. Zo krijgt mijn lichaam een stabiele basis.

Genieten mag ook wel eens prioriteit zijn

Maar, ik vind óók dat je maar het best kunt genieten van het leven. Je verdient het om zo gelukkig mogelijk te zijn. En dat word je door jezelf te zijn, te luisteren naar je hart, en dingen te ondernemen waarvan jij blij wordt. Je passies verdien je om te kunnen uitoefenen. Wat jou jezelf maakt.

Ik vind dat ziek zijn maar beter niet kan betekenen dat je jouw passies niet meer uitoefent. Ook als die praktisch lastiger zijn geworden. Mogelijk kosten ze je dan ook meer energie; misschien ben je erna nog een tijd moe. Wordt je dagelijkse ritme erdoor verstoord, en je energiebalans ook.

Dat wil je liever niet, zeker als je weet hoe goed je gaat op jouw dagelijkse ritme.

Toch denk ik dat het goed is om wél genoeg te kiezen voor leuke dingen, ook als die energie kosten. Je verdient het om je leven te leven mét je passies. Die mogen best wel eens voorgaan op rust. Zie het als áltijd gezond eten en daardoor nooit meer je lievelingskostje proeven (káás!). Dat is toch ontzettend zonde?

Je passies, de leuke dingen in je leven, géven je waarschijnlijk ook energie. Ze maken je blij, je geniet. Nog steeds kun je er dan moe van worden, of krijg je er misschien op een andere manier last van. Maar ook de positieve flow kan doorwerken. Zodat je er alsnog weer helemaal tegenaan kunt. Vergelijk een periode waarin je veel in het ziekenhuis bent of over moeilijke dingen nadenkt, met een tijd waarin je veel leuks doet en lacht. Voel je je door zo’n positieve stemming niet ook energieker?

Hoe gelukkiger de leuke activiteit je maakt, des te meer die het waard is om dan maar een dag er moe door te zijn, vind ik. Of om migraine te krijgen door alle prikkels van dat concert van je lievelingsartiest. Kramp in je been door je dansles. Een dag geen sociaal contact te willen omdat de afspraak met je beste vriendin de dag ervoor je heeft uitgeput. (Vul je eigen voorbeeld in.)

Een bewuste afweging vanuit de basis van rust en regelmaat

De uitzondering kan de regel bevestigen. Als je uitgangspunt rust is, vraag je jezelf waarschijnlijk veel bewuster af of het oké is als je er een keer helemaal tegenin gaat. Het zal minder ‘normaal’ voor je zijn. Waardoor je dagelijkse leven meer vanuit rust wordt geleefd – en dat is goed.

Bij een afweging over rust, of iets leuks gaan doen, zou je de volgende factoren kunnen betrekken:

• Weeg af: hoe belangrijk is die leuke activiteit voor je? Hoeveel last ga je ervan krijgen? Is het dat waard voor jou, ook op dit moment in je leven? Neem geen te grote risico’s voor je lichaam. Maar te voorzichtig zijn is zonde.

• Je zou kunnen bedenken: stel dat je ooit zou terugkijken op je leven; wat had je dan gewild dat je had gedaan? Grote kans dat je dan de relatie niet had willen missen die je hebt gehad, en had je graag op de koop toegenomen dat je wat extra moest rusten.

• Betrek in je keuze waartoe je op dit moment lichamelijk in staat bent – en doe dat met dankbaarheid. Het is nuttig om te beseffen wat je nu allemaal kunt, ook al is dat misschien met moeite. De toekomst is onbekend; wie weet kun je dit dan niet meer. En, misschien wil je extra graag gebruik maken van het heden omdat je door je verleden weet dat wat je nu kunt niet vanzelfsprekend is.

• Houd rekening met je planning voor de dagen rondom. Hoe erg is het als je zou moeten bijkomen, of als je slecht slaapt na je activiteit? Heb je belangrijke agendapunten die erdoor geschaad zullen worden, of kun je rusten als je er behoefte aan hebt?

• Neem mee welke gezondheidsklachten je verwacht en hoe lang je die denkt te zullen ervaren. Neem dat ruim. Dat geeft jezelf ook meer rust in je hoofd.

• Bedenk ook welke voorzorgsmaatregelen je al kunt treffen voor het geval je je slecht gaat voelen, en vervul die voordat je begint met je activiteit. Verzacht de gevolgen, je handelt bewuster, en zorgt goed voor jezelf.

• Vanuit de stabiele basis die je van dag tot dag voedt, kun je als het goed is al beter tegen de impact die je leuke plan op je gezondheid gaat hebben. In hoeverre heb je op dit moment die rust?

Sta achter die weloverwogen keuze

Denk goed na. Voel bij welke keuze jij je dit keer het best voelt. De volgende keer kan dat weer anders zijn; je kiest niet voor altijd.

Maar kíes je voor je leuke ding, doe dat dan ook helemaal. Beëindig je denkproces bewust door tegen jezelf te zeggen: ‘Ik ken de risico’s, en ik aanvaard ze. Ik heb ze genoeg afgewogen. Op dit moment wil ik het liefst mijn leuke ding gaan doen, dus dat doe ik.’ En stop vervolgens erover te denken.

Ga genieten.

Gelukkig leven mag energie kosten

Een lang, gezond, saai, middelmatig leven, zonder hoogtepunten, zou ík niet kiezen. Liever leven met wat meer last van mijn gezondheid, maar met meer genieten. Vanuit een zo stabiel en gezond mogelijk leven, vind ik dat meer dan verantwoord.